Ryszard Czarnecki
Patrząc na to, dokąd zmierza ewolucja ludzkiego postępu, nie będzie przesadą stwierdzenie, że przyszłość należy do sztucznej inteligencji (Artificial Intelligence -AI) i związanych z nią innych technologii. Od urządzeń do codziennego użytku do sfery bezpieczeństwa, istnieje wiele obszarów, które już są w sferze AI. Możliwości samej technologii zmuszają państwa do przyjęcia strategii i „mapy drogowej” dla niej.
Od dłuższego czasu trwają dyskusje na temat tego, jaką funkcję AI zyska w przyszłości i jak będzie w tym kontekście służyć. Innymi słowy, pojęcie AI wraz z postępem technologicznym staje się coraz bardziej nieodzowną częścią ludzkiego życia. Do tego stopnia, że z AI można się spotkać w smartfonach, algorytmach obronnych, sektorze zdrowia, mechanizmach bezpieczeństwa, aplikacjach środowiskowych itd.
Stały postęp technologiczny i jego rosnąca ingerencja w nasze życie pokazują, że regulacje prawne nie mogą pozostać obojętne na te sytuacje. Należy wyjaśnić status prawny podmiotów AI oraz ich odpowiedzialność prawną. W szczególności warto przeanalizować propozycję statusu „osobowości elektronicznej” dla podmiotów AI zawartą w sprawozdaniu opublikowanym przez Parlament Europejski. Europarlament zaproponował nadanie AI „osobowości elektronicznej” i absolutnej odpowiedzialności, za czym mają podążać również ustawodawstwa innych państw.
Co więcej, w ostatnich latach międzypaństwowy wyścig o AI nabrał dużego tempa. Kraje europejskie jeden po drugim wydawały swoje dokumenty dotyczące strategii AI, aby w tym wyścigu nie zostać w tyle. Kilka krajów ogłosiło też swoje konkretne strategie.
Strategiczny cel Polski
Na przykład Polska skupia się na swojej narodowej strategii AI, której celem jest pobudzenie wzrostu i innowacyjności gospodarki opartej na wiedzy poprzez wspieranie rozwoju nauki i badań w zakresie sztucznej inteligencji oraz przygotowanie obywateli do transformacji cyfrowej poprzez podniesienie ich kompetencji. Polska strategia dostarcza strategicznych wskazówek i inicjatyw politycznych w celu rozwinięcia holistycznego ekosystemu AI z myślą o realizacji pięciu celów. Są to mianowicie:
- Reforma systemu edukacji i zapewnienie możliwości uczenia się przez całe życie w dziedzinach związanych ze sztuczną inteligencją
- Zachęcanie do wzrostu i innowacyjności firm AI poprzez wsparcie w badaniach nad AI
- Zwiększanie krajowych i międzynarodowych partnerstw w zakresie AI
- Stworzenie ekosystemu wiarygodnych i wysokiej jakości danych oraz zwiększonymi mechanizmami wymiany danych
- Wzmocnienie infrastruktury cyfrowej, ram regulacyjnych i środowisk testowych w celu wspierania rozwoju innowacji AI
Aspekt turecki
Oprócz Polski bardzo ofensywna pod względem AI jest również Turcja. Kraj ten ogłosił swoją Narodową Strategię Sztucznej Inteligencji na lata 2021-2025 przygotowaną przez służby prezydenta oraz Ministerstwo Przemysłu i Technologii. Sama agenda zawiera kluczowe koncepcje mające na celu przekształcenie kraju w „Cyfrową Turcję”, czyli Turcję konkurencyjną na świecie w dziedzinie postępu technologicznego i produktywności. Strategia składa się z sześciu priorytetów:
- Szkolenie specjalistów AI i zwiększenie zatrudnienia w tej dziedzinie
- Wspieranie badań, przedsiębiorczości i innowacji
- Dostęp do wysokiej jakości danych i infrastruktury technicznej
- Przyspieszenie adaptacji społeczno-gospodarczej
- Wzmocnienie współpracy międzynarodowej
- Strukturalne i biznesowe zmiany w celu przyspieszenia transformacji władzy
Ogłoszenie przez kraj tak sprecyzowanej mapy drogowej jest świetnym posunięciem zarówno pod względem krajowego dobrobytu, jak i zwiększenia cyberbezpieczeństwa. Już teraz można zauważyć, że agenda osiągnęła pomyślne rezultaty w kilku obszarach.
Polska i Turcja mają konkretne „mapy drogowe”, z których wynika, że mogą być strategicznym partnerem UE w inwestycjach i współpracy w zakresie sztucznej inteligencji w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.
Ryszard Czarnecki
Jest to polska wersja artykułu autorstwa b. wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego ,który równolegle ukazuje się w prestiżowym tureckim dzienniku „Daily Sabah” pt.: „Poland and Turkey offer an exemplary Al strategy”