Najważniejszym kanałem propagandowego oddziaływania na społeczeństwo pozostaje w Rosji telewizja państwowa. Jej czołowi propagandyści, czerpiąc spore dochody ze swojej aktywności, dzień w dzień utrwalają w głowach Rosjan główne linie narracyjne rosyjskiej propagandy – kłamią na temat wojny na Ukrainie, wychwalają imperialistyczne zapędy Władimira Putina, szerzą fałszywe mity dotyczące historii, atakują i ośmieszają Unię Europejską oraz NATO, a jednocześnie budują w rosyjskiej świadomości poczucie zagrożenia i grożą państwom Zachodu, w tym Polsce. Szczególnie aktywni w tym zakresie są prowadzący programy o tematyce politycznej emitowane z dużą częstotliwością, którzy działają na zlecenie Kremla.
Poniżej opisujemy osoby zaangażowane w szerzenie kłamstw Rosji:
Dmitrij Kisieliow
Jednym z czołowych funkcjonariuszy rosyjskiej propagandy jest Dmitrij Kisieliow, pełniący także funkcję szefa rosyjskiej agencji prasowej Rossija Siegodnia i wicedyrektora Wszechrosyjskiej Państwowej Kompanii Telewizyjnej i Radiowej. Kisieliow prowadzi nadawany w pierwszym kanale telewizji państwowej program publicystyczny Wiesti Niedieli, w którym podsumowuje wydarzenia tygodnia. Prezentuje w nim – w sposób szczególnie emocjonalny i zgodny z linią Kremla – nieprawdziwy, oparty na kłamstwach obraz rzeczywistości. Kisieliow otwarcie gloryfikuje władze Rosji, w tym prezydenta W. Putina, mocarstwową politykę Kremla i plany podbojów terytorialnych. Przejawia przy tym nieprzychylne nastawienie do Zachodu i jego przywódców. W związku ze swoją działalnością zyskał przydomek „tuby/ustnika Kremla”.
Władimir Sołowiow
W gronie żołnierzy przemysłu kłamstwa pracującego dla Kremla wyróżnia się Władimir Sołowiow. W prowadzonych przez siebie programach wyjątkowo agresywnie realizuje cele informacyjne Rosji. Nazywany jest medialnym żołnierzem Putina, z którym zresztą łączą go zażyłe relacje. Sołowiow często spotyka się z Putinem osobiście, przyjmując od niego wytyczne dotyczące programów i kłamstw, które aktualnie powinny znaleźć się w przestrzeni publicznej. Sołowiow od lat prowadzi na kanale Rossija 1 polityczny talk-show Wieczór z Władimirem Sołowiowem i dwie inne audycje o podobnym charakterze (Moskwa-Kreml-Putin, Kto protiw?). Dodatkowo udziela się w Radio Rossija i Vesti FM. Do niedawna był także obecny na kanale You Tube w programie Solowiow Live. W swoich programach Sołowiow występuje najczęściej jako moderator – intelektualista, aranżujący dyskusje na tematy zgodne z oficjalną narracją Kremla.
Anna Szafran
Narrację rozpowszechnianą przez W. Sołowiowa i jego projekty medialne powiela m.in. Anna Szafran – politolog i dziennikarka pochodzenia ukraińskiego. Prowadzi ona program w prawosławnym kanale Spas TV (Gławnoje s Annoj Szafran) oraz własny kanał w Internecie (Na szag wpieredi). Wcześniej wraz z W. Sołowiowem prowadziła audycję Priamoj kontakt w radio Vesti.FM. W swoich wystąpieniach Szafran prezentuje skrajnie antyzachodnie, antyukraińskie i antydemokratyczne nastawienie, dezinformuje opinię publiczną i szkaluje przeciwników W. Putina.
Michaił Leontiew
Kolejnym aktywnym propagandzistą Kremla w Kanale 1 państwowej telewizji oraz w rozgłośniach radiowych jest prowadzący program Odnako Michaił Leontiew, będący jednocześnie rzecznikiem prasowym Rosnieftu. W przeszłości był także związany z redakcjami prokremlowskich dzienników, tj.: Kommiersant i Niezawisimaya Gazeta. Słynie z propagowania zgodnych z linią narracyjną Kremla treści, w tym m.in. kwestionujących prawo do istnienia wolnej Ukrainy, oraz skłonności do wypowiadania ostrych uwag pod adresem nieprzychylnych Moskwie zagranicznych polityków.
Olga Skabiejewa i Jewgienij Popow
W gronie kremlowskich propagandystów telewizyjnych szczególną sławą cieszy się małżeństwo „dziennikarzy” – Olga Skabiejewa i Jewgienij Popow. Są gospodarzami emitowanego przez kanał Rossija 1 popularnego talk-show politycznego 60 minut. Skabiejewa zastępuje także czasami D. Kisieliowa jako prowadząca Wiesti Niedieli. J. Popow natomiast w przeszłości był autorem cyklicznego programu Korespondent specjalny oraz szeregu programów o treściach propagandowych. Prowadzone przez Skabiajewą i Popowa audycje służą realizacji celów rosyjskiej władzy poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, budowanie atmosfery nienawiści i promowanie wielkomocarstwowego szowinizmu.
Katerina Striżenowa
Formułę politycznego talk-show wykorzystuje także inna pracownica rosyjskiej telewizji państwowej – Katerina Striżenowa, która wraz z Artiomem Szejninem (byłym żołnierzem, weteranem wojny w Afganistanie) prowadzi emitowany na kanale 1 program Wriemia pokażet. Program rozpowszechnia kłamstwa, a także promuje szowinizm i nienawiść wobec społeczeństw Zachodu. Treści zorientowane są na budowę pozytywnego wizerunku W. Putina oraz jego polityki, w tym prowadzonej wobec Ukrainy.
Anatolij Kuziczew, Artiom Szejnin
Twarzą Wriemia pokażet, oprócz Szejnina i Strieżinowej, jest także Anatolij Kuziczew – dziennikarz radiowy i telewizyjny związany z 1 kanałem TV, Carygrad TV oraz stacjami Vesti.FM, Majak i Kommersant FM. Kuziczew w swoich medialnych wystąpieniach propaguje kremlowską propagandę, w tym otwarcie popiera rosyjską agresję na Ukrainę.
Andriej Norkin
Podobną formułą do Wriemia pokażet charakteryzuje się prowadzony przez Andrieja Norkina codzienny talk-show społeczno-polityczny Miesto wstriecz, emitowany na kanale telewizji NTW. Norkin związany jest także z państwowym Radiem Komsomolskiej Prawdy, gdzie prowadzi audycje 120 minut oraz Wojna i mir. W przeszłości był szefem służby informacyjnej prawosławnego kanału Carygrad TV. Wielokrotnie nagradzany przez władze Federacji Rosyjskiej za „wybitne osiągnięcia” w dziedzinie mediów. Andriej Norkin otwarcie popiera politykę Kremla, słynie z burzliwych debat, których przedmiotem są kontrowersyjne aspekty historii Rosji i aktualna polityka wewnętrzna oraz zagraniczna moskiewskich władz.
Naila Asker-Zade
Jedną z bardziej zasłużonych dla kremlowskiej propagandy osób jest pochodząca z Azerbejdżanu Naila Asker-Zade, która na 1 kanale TV prowadzi publicystyczny program Diejstwujiuszczije lica. Asker-Zade jest także moderatorką jednego z corocznych spotkań prezydenta Rosji z narodem odbywających się za pośrednictwem mediów. Aktywnie popiera działania zbrojne Federacji Rosyjskiej na Ukrainie, a w swoich reportażach dla kanału TV Rossija-1 prezentuje antyzachodnie stanowisko.
Andriej Dobrow
Kremlowską propagandę rozpowszechnia także w swojej medialnej aktywności Andriej Dobrow, związany z kanałem REN TV, gdzie prowadzi program Dobrow w efirie. Dobrow publicznie poparł agresję Rosji na Ukrainę. Jest zwolennikiem realizacji mocarstwowej polityki W. Putina.
Roman Babajan
Do grona kremlowskich propagandzistów należy także Roman Babajan –deputowany do Moskiewskiej Dumy Miejskiej, redaktor naczelny radia Moskwa Mówi. Na antenie NTW TV prowadzi talk-show polityczno-społeczny Swoja prawda. Krytykuje antyputinowską opozycję i chętnie porusza kwestie narzucone przez administrację W. Putina. Często posuwa się do agresywnych zachowań i wypowiedzi na antenie.
Konstantin Małofiejew
W realizację propagandowych celów Kremla zaangażowana jest także, należąca do prywatnego mediaholdingu Konstantina Małofiejewa, telewizja Carygrad TV. Małofiejew od 2014 roku sponsoruje działania zbrojne Federacji Rosyjskiej na Ukrainie. Carygrad TV prezentuje nieprawdziwy obraz wydarzeń, propaguje skrajne nastawienie, promuje postawy ksenofobiczne oraz wrogość wobec przeciwników W. Putina.
Margarita Simonyan
Za propagandowy przekaz Kremla skierowany do odbiorców za granicą odpowiada m.in. Margarita Simonian – redaktor naczelna telewizji RT (dawniej Russia Today) i agencji informacyjnej Sputnik. To jedna z najbardziej agresywnych propagandzistek aktywnych w rosyjskich mediach. Kierowane przez nią media stanowią dezinformacyjne zaplecze władz, wspierając ich politykę zagraniczną i rozpowszechniając nieprawdziwy obraz rzeczywistości wśród obywateli innych krajów. M. Simonian z pełną świadomością realizuje założenia walki informacyjnej Rosji z Zachodem. Otwarcie popiera W. Putina i jego politykę, jest autorką szeregu tekstów będących peanami na cześć prezydenta Federacji Rosyjskiej. Simonian jest scenarzystką satyrycznego show Mieżdunarodnaja piłorama na kanale NTW TV, w którym występuje wraz ze swoim mężem – Tigranem Keosajanem. Program słynie z przedstawiania w prześmiewczy sposób ważnych międzynarodowych wydarzeń, w tym także wojny na Ukrainie.
Panująca w Rosji cenzura, ograniczony dostęp do innych niż kontrolowane przez państwo źródeł informacji, a także podsycane od dziesięcioleci strach, uprzedzenia i mity – wszystko to sprawia, że skuteczność rosyjskich propagandzistów w oddziaływaniu na rosyjskie społeczeństwo utrzymuje się na wysokim poziomie. Niestety rosyjskie kłamstwa przenikają również do opinii publicznej na Zachodzie. Ważnym dla krajów Zachodu zadaniem pozostaje demaskowanie sposobu działania aparatu propagandowego Rosji i jego głównych aktorów – medialnych marionetek Putina.
Rzecznik Ministra Koordynatora Służb Specjalnych/www.gov.pl